Liszajec zakaźny pospolity (impetigo contagiosa vulgaris streptogenes) jest częstym schorzeniem u dzieci, umiejscawiającym się zazwyczaj w skórze twarzy, w okolicy ust i otworów nosowych, a niekiedy także w skórze głowy owłosionej (jako powikłanie ropne wsza- wicy lub grzybic). W miejscach tych powstają pęcherzyki lub pęcherze wypełnione cieczą przejrzystą, a po pęknięciu tych wykwitów powstają nadżerki wydzielające ciecz surowiczą zasychającą w opisane wyżej „miodowe” liszajcowate strupy. Często stwierdza się obrzęk i bolesność okolicznych węzłów chłonnych. W leczeniu stosuje się najpierw okłady z wodnych roztworów środków odkażających (Sol. Acid, boric. 2%), a następnie maści z zawartością środków odkażających (Ung. Hydraig. praecip. alb. 1—2%, lub Ung. Hydrarg. oxydât, llav. 1—2%), lub antybiotyków (Ung. Oxyterracini 1%, Ung. Oxycort-A, Ung. Detreomycini 1%). Wskazane są zmywania miejsc zajętych zmianami chorobowymi ciepłą wodą i mydłem.

W odróżnieniu od omówionych poprzednio alergicznych powierzchownych zmian wypryskowatych (epidermodermitis allergica), w zmianach

Przyczyną świerzbiączki pokrzywkowej ostrej są stany uczulenia pokarmowego niemowlęcia oraz nadwrażliwość jego skóry na alergeny otoczenia. Toteż w leczeniu tego schorzenia główną uwagę należy zwrócić na prawidłowe odżywianie niemowląt oraz na uregulowanie diety matki w przypadkach karmienia piersią. Skórę niemowląt należy chronić przed działaniem ciał drażniących. Zewnętrznie, obok kąpieli siarkowych (Sol. Vlemingkx, 3—5 łyżek stołowych na wanienkę wody), zalecić należy pudrowanie, a na noc smarowanie mazidłem z dodatkiem siarki lub smoły pogazowej (-0,5—1%). Rp. Suit. praecip. -0,3, Zinci oxydât. 3,-0, Eucerini anhydi., Ol. Rapae aa ad 3-0,-0 lub Rp. Piodermini -0,15, Ol. Rapae 3,-0, Past. Zinci oxydât, ad 3-0,-0. W przypadkach uporczywych i ciężkich można zastosować kortykoterapię (ACTH, kortyzon i jego pochodne), która niestety działa przemijająco.

Patogeneza wyprysku dziecięcego jest złożona, gdyż nieswoiste wielowartościo- we przewrażliwienie komórek naskórka bywa spowodowane w tych razach wrodzonym stanem uczulenia pokarmowego, który toruje drogę dla uczuleń innymi alergenami pochodzenia zewnętrznego i wewnętrznego. Przemawia za tym poprawa kliniczna zmian wypryskowatych, gdy usunie się błędy w karmieniu niemowląt i poprawi się dietę ich karmicielki oraz gdy zwróci się szczególną uwagę na ochronę skóry niemowląt przed działaniem rozmaitych ciał uczulających pochodzenia zewnętrznego (pył domowy oraz pył wydobywający się z poduszek i materaców, bielizna wełniana, farbowane zabawki, kosmetyki matki, używanie pachnących mydeł itp.).

Środkiem, iktóry zapoczątkował nową erę czynnej i skutecznej walki człowieka z mikroustrojem chorobotwórczym, środkiem, który był jutrzenką wspaniale rozwijającej się dziś nauki o środkach bakteriobójczych lub bakteriostatycznych, były sulfonamidy. Chociaż wyniki lecznicze w stosowaniu sulfonamidów były zastanawiające, to jednak zakres ich działania był i jest dosyć ograniczony, i nie są one wolne od niepożądanych działań ubocznych. Toteż dopiero odkrycie antybio-tyków (Fleming) uzupełniło w niespodziewanej mierze braki, tzw. che- moterapeutyków (sulfonamidów) i zarazem stało się dużym postępem nauk biologicznych i przyniosło ludzkości w darze możliwość ratunku przed nieustanną i bezwzględną agresją ze strony chorobotwórczych drobnoustrojów. Środki tzw. chemioterapeutyczne oraz antybiotyki zmieniły pod wieloma względami oblicze współczesnej sztuki leczenia i racjonalnie zastosowane pozwalają na uratowanie życia ogromnej liczbie ludzi.

Plamice krwotoczne (purpurae), Plamicą nazywamy stan chorobowy charakteryzujący się występowaniem plam wybroczynowych w skórze, a niekiedy także w błonach śluzowych. Plamy te (petechiae) są następstwem wylewów krwawych w skórze i nigdy nie wznoszą się nad poziom skóry. Posiadają one barwę czerwoną lub wiśniową i nie znikają pod uciskiem szkiełka. Rozmieszczenie ich w skórze bywa umiarowe.

Okres wylęgania duru brzusznego waha się w szerokich granicach od 2 do 23 dni. Jest on zależny od sposobu zakażenia, liczby i zjadliwości zarazków oraz od predyspozycji osobniczej zakażonego.

Leczenie tego schorzenia może być niestety tylko objawowe i polega na ochronie skóry przed działaniem promieni słonecznych oraz na usuwaniu tworów brodawlcowa- tych i na leczeniu radiologicznym nowotworów złośliwych.

Zmiany chorobowe pojawiają się najpierw na policzkach w postaci rumienia, na którym powstają pęcherzyki, które wkrótce pękają lub bywają rozdrapywane i odsłaniają się nadżerki wydzielające ciecz surowiczą z domieszką krwi i zasychającą w strupy. Z powodu dotkliwego swędzenia tych miejsc i drapania dołącza się bardzo często wtórne zakażenie ropne potęgujące stan zapalny skóry, która staje się obrzękła i pokrywa się liszajcowatymi strupami a niekiedy krostami.

ZMIANY ALERGICZNE WYPRYSKOWATE POWIERZCHOWNE (EPIDERMODERMIT1S ALLERGICA, ECZEMATISATIO ALLERGICA)

Zwrócono wyżej uwagę na kliniczne cechy wykwitów określające postaciowo zmiany wypryskowate i podkreślono wielopostaciowość tych wykwitów. W początkach rozwoju zmian wypryskowatych pojawiają się pęcherzyki leżące na rumieniowatym podłożu. Pęcherzyki te pękają lub bywają rozdrapywane i powstają nadżerki sączące lub pokrywające się strupami, a gdy dołączy się wtórne zakażenie ropne, mogą powstać krosty, strupy liszajcowate i silniejsze zaczerwienienie i obrzęk skóry. A zatem wypryskowate ognisko chorobowe wykazuje wyraźny polimorfizm zmian, który stanowi zasadniczą cechę kliniczną wypryskowatości rozmaitego pochodzenia.

Wskazania do bronchoskopii. Bronchoskopii należy poddać każde dziecko:

– 1) chore na gruźlicę, u którego wystąpiła niedodma segmentu, płata lub całego płuca

Rumień guzowaty (erythema nodosum) występuje również jako schorzenie zakaźne ostre, samoistne lub jako rumień guzowaty objawowy. Rumień guzowaty samoistny zdarza się najczęściej u dzieci starszych i osób młodych. Wśród bólów gośćcowych w stawach i mięśniach, dreszczy i podniesienia ciepłoty ciała pojawiają się na przedniej powierzchni podudzi i na grzbietach stóp twarde, głębokie, bolesne na ucisk guzy, nad którymi skóra jest sinoczerwono zabarwiona. Zależnie od liczby wysiewów wykwitów guzowatych schorzenie trwa od 2—6 tygodni, po czym guzy poczynają się wchłaniać. W każdym przypadku rumienia guzowatego u dzieci i u osób młodych należy przeprowadzić dokładne badanie całego ustroju w kierunku istnienia gruźlicy narządów wewnętrznych.

Pierwotnie przewlekłe zapalenie stawów może w początkowym okresie sprawiać trudności w różnicowaniu ,z chorobą reumatyczną. Nieustępo- wanie zmian pod wpływem leczenia salicylanami, symetryczne zajęcie stawów oraz brak zmian zapalnych w mięśniu sercowym i wsierdziu przemawia raczej za pierwotnie przewlekłym zapaleniem stawów. Jeżeli w dalszym przebiegu okaże się, że stawy zaczynają ulegać zniekształceniu, rozpoznanie nie ulega już wątpliwości. Podobnie choroba Stilla w początkowym okresie może się nie różnić od przebiegu pierwotnie przewlekłego reumatycznego zapalenia stawów. Najczęściej jednak już wcześnie ulega powiększeniu śledziona i węzły chłonne.

– a) Technika paryska ma na celu zniszczenie wszystkich komórek nowotworowych w czasie jednego dłuższego stosowania radu. Opiera się ona na teorii, że komórki raka mogą ulec pewnemu uodpornieniu na następne naświetlania radem, jeżeli początkowo były poddane niedostatecznemu naświetlaniu, a więc zbyt słabemu działaniu promieniami „gamma“, by mogły ulec zniszczeniu.